Rituele clown
In oude culturen had de clown in elk ritueel een eigen plaats, naast de leider of sjamaan. De clown relativeert, spiegelt en doorbreekt het ego. Hij beantwoordt zo aan een verlangen naar lichtheid. Lachen is heilig, en zuiverend.
Bij de native Americans was deze ceremoniële rol weggelegd voor de Heyoka. Hij bracht humor en relativering binnen door de dingen anders te doen dan verwacht werd.
In onze cultuur had de nar eeuwenlang deze rol. De nar had een bijzondere sociale positie. Enerzijds wekte hij de indruk onderaan de sociale ladder te staan, anderzijds kon hij ingaan tegen de heersende opvattingen, zonder dat hij ervoor gestraft werd. In die zin had hij juist een hoge sociale status.
Social clowning
Al eeuwenlang heeft de clown een heel specifieke functie. De clown brengt orde door wanorde en voorziet de nooduitgang. Hij of zij houdt de samenleving veilig door niet bang te zijn te zeggen wat gezegd moet worden, te zien wat gezien moet worden en indien nodig neer te halen wat niet langer verborgen mag blijven.
Social clowns nodigen ons uit een stap achteruit te zetten. Ze helpen ons te zien wat we niet zouden zien als we vlakbij blijven. Of zoals men in China zegt: “De neus van de ander is makkelijk te zien, daar waar je eigen neus niet te zien is omdat hij te dicht bij je ogen staat.”